Traumatyczne wydarzenie to takie, które pojawia się w życiu niespodziewanie i okazuje się dotkliwe na tyle, że trudno sobie z nim poradzić. Dla moich badanych traumą był wypadek, w wyniku którego zapadli w śpiączkę lub doświadczyli urazu kręgosłupa, wymagającego długiej rehabilitacji. W czasie, kiedy oni pogrążeni byli w nieświadomości śpiączki lub spędzali świadome miesiące na szpitalnych oddziałach, płynna i szybko zmieniająca się rzeczywistość nadal tętniła życiem, tyle że gdzieś obok, poza ich kontrolą. Ich trudne doświadczenia miały nie tylko zdrowotne konsekwencje, ale i niosły ze sobą przerwanie ciągłości strumienia życia codziennego, przymusową przerwę w aktywnym pełnieniu ról społecznych oraz przemiany relacji z innymi ludźmi. Wszystkie te aspekty biograficznej trajektorii odzwierciedlane były kolejno w tożsamości jednostek. W swoim referacie pragnę przedstawić, w jaki sposób owa tożsamość, rozumiana przeze mnie bardzo szeroko jako ciągle konstruowany projekt psycho-społeczny, jest kształtowana przez osoby, które doświadczyły wspomnianej traumy. Wskażę cztery główne strategie tożsamościowe, podejmowane przez moich rozmówców, by poradzić sobie z przerwaniem ciągłości i jedności tożsamości, którego doświadczyli. Strategie te polegają kolejno na: 1) zaprzeczaniu przemianom tożsamości, 2) akceptacji i adaptacji, 3) oparciu na znaczących Innych w rekonstruowaniu własnego „Ja” oraz 4) tworzeniu zupełnie nowej tożsamości. Porównawcza analiza dwóch badanych grup wykazała – co było sprzeczne z poczynionym przeze mnie wstępnie założeniem – że to nie rodzaj doświadczonej traumy determinuje sposób radzenia sobie z późniejszym konfliktem tożsamościowym, ale znaczenie mają tutaj zdrowotne konsekwencje urazu oraz czynniki psychologiczne (np. szeroko pojęta siła charakteru) i środowiskowe (np. wsparcie bliskich osób). Wnioski zawarte w referacie oparte są na wynikach moich jakościowych badań, obejmujących: wywiady biograficzno-narracyjne z osobami wybudzonymi ze śpiączki oraz takimi, które przeżyły wypadek skutkujący urazem kręgosłupa (lecz nie były w śpiączce); wywiady pogłębione z ich najbliższymi oraz wywiady eksperckie.
Strategie (re)konstruowania tożsamości po doświadczeniu traumy śpiączki lub urazu kręgosłupa
Grupa tematyczna: G82
Tożsamość i adaptacja w zmieniającym się świecie
Słowa kluczowe: tożsamość, śpiączka, uraz kręgosłupa, wywiady biograficzno-narracyjne
Prelegent: Karolina Rożniatowska
Referaty w grupie
Akulturacja klasowa. Mechanizmy adaptacji awansujących społecznie pracowników uczelni wyższych
Sylwia Mikrut
Społeczność zawodowa czy konkurujący prekaryjni mikroprzedsiębiorcy: tłumacze freelancerzy w warunkach cyfrowej niepewności
Kateryna Novikova
Indywidualność osoby jako źródło radzenia sobie z niepewnością i ryzykiem. Refleksja nad koncepcją indywidualności J. Szczepańskiego w nawiązaniu do współczesnych technik uważności.
(Wyłożony)
Tomasz Leszniewski
Religia, nadzieja, demokracja: komunikat wstępny ze Środkowoeuropejskiego Sondażu Społecznego
Elżbieta Ciżewska-Martyńska, Bartłomiej Walczak
Amoralny familizm jako strategia adaptacyjna w czasach kryzysu migracyjnego i pandemicznego
Barbara Pasamonik
Tożsamość seksualna – normatywność i nienormatywność
Dorota Majka-Rostek
Strategie (re)konstruowania tożsamości po doświadczeniu traumy śpiączki lub urazu kręgosłupa
Karolina Rożniatowska
Rekonfiguracja tożsamości i adaptacja Romów w „społeczeństwie równości”
(Wyłożony)
Maciej Witkowski
Adaptacja i integracja uchodźców ukraińskich ze społecznościami przyjmującymi w województwie śląskim – wyzwania w obszarze społecznym
(Wyłożony)
Aleksandra Synowiec
Indywidualne strategie tożsamości narodowej Ukraińców w Polsce współczesnej
(Wyłożony)
Tetyana Ouerghi
Uwikłani w transnarodowość. Migracyjne spotkania Polskich Romów w cieniu emigracji poakcesyjnej z Polski
Kamila Fiałkowska, Ewa Mirga-Wójtowicz,
współautorzy: Elżbieta Mirga-Wójtowicz
Inicjatywy nieformalne jako przykład samoorganizacji kobiet z doświadczeniem migracji w Polsce
Kseniya Homel
I nawet kiedy będę sam, nie zmienię się, to nie mój świat: Intymne relacje migrantów identyfikujących się jako single
Katarzyna Wojnicka
„Nie poddawaj się, daj sobie czas. Uwierz w siebie i działaj”. O budowaniu odporności psychicznej młodych ludzi z doświadczeniem migracyjnym i uchodźczym w Polsce
Agnieszka Trąbka,
współautorzy: Dominika Winogrodzka
Białorusini i Tatarzy krymscy w Białymstoku – przemiany tożsamości w kontekście procesów osiedleńczych
(Wyłożony)
Aleksandra Porankiewicz-Żukowska
„Nie przyjechałem tu dla pieniędzy”. Migracje lifestylowe do Polski na przykładzie brytyjskich migrantów
Aleksandra Szkudlarek