W referacie zostanie dokonana reinterpretacja współczesnego rozumienia duchowości. Istnieje bowiem pilna metodologicznie potrzeba dokonania tego zabiegu. Współcześnie bowiem zauważa się zjawiska wieloznacznego rozumienia pojęcia „duchowość” i używania go w niewłaściwych kontekstach. Pierwotne,religijne rozumienie duchowości zostało przeniesione do pozareligijnych obszarów. Nastąpiło swoiste pomieszanie rzeczywistości „sacrum” z rzeczywistością „profanum”. Treść referatu odnosi się do moich aktualnych badań zawartych w mojej monografii pt. Duchowość chrześcijańska współczesnego człowieka, Płock 2020. Do tego dołączana będzie własna typologia duchowości współczesnego człowieka, która odnosi się wprost do osobowego rozwoju człowieka. Typologia ta zawiera następujące typy duchowości: 1) człowiek zewnętrzny; 2) człowiek borderline (pograniczny); 3) człowiek wewnętrzny; 4) człowiek uwewnętrzniony. Człowiek zewnętrzny to najczęściej występujący typ człowieka. Jego codzienna aktywność życiowa oparta jest na paradygmacie behawioralnym: S-R. Osoba działa na zasadzie przypadku nie jest w stanie dokonać wglądu w „siebie”. Rzeczywistość i otaczających ja ludzi traktuje bardzo przypadkowo, nie wchodząc w głębsze relacje interpersonalne. Taki człowiek ma bardzo małe szanse na głębszy, osobowy rozwój. Troska o codzienność, zwłaszcza o własną karierę zagłusza refleksję wewnętrzną. Człowiek pograniczny funkcjonuje na pograniczu normalności i zaburzeń psychicznych. Spektrum odniesień takiego człowieka jest bardzo szerokie, od zachowań skrajnych, urojeniowych aż po zachowania refleksyjne i introwertywne. W tym aspekcie osoba typu borderline jest w stanie podjąć pogłębioną refleksję pozwalająca na kształtowanie siebie jako osoby. W tym znaczeniu staje się możliwa formacja duchowa i jej ukierunkowanie na relacje osobowe z Bogiem. Człowiek wewnętrzny to osoba, w której rozwój duchowy staje się rozwojową normą. Osoba taka ma właściwie ukształtowaną hierarchię wartości, a jej duchowość budowana jest na bazie własnych, religijnych doświadczeń. Człowiek wewnętrzny łączy w jedną koherentną całość rzeczywistość „sacrum” i „profanum”. Ta umiejętność pozwala mu na własną samorealizację w świecie materialnym, ukierunkowanym na Boga. Czwarty typ duchowości, to człowiek uwewnętrzniony. Jest to osoby zdolna do podejmowania pogłębionych relacji interpersonalnych z Osobowym Bogiem. Ludzi ci prowadzą bogate życie modlitewne i sakramentalne. W tej grupie szczególne miejsce odgrywają mistycy oraz ludzie, którzy z Boskiej perspektywy patrzą na świat i w szczególny sposób zatroskani są o los wszystkich ludzi i całego świata.
Reinterpretacja współczesnego rozumienia duchowości i jej typologia
Written by ptsadmin
Grupa tematyczna: G40
Oblicza religijności i duchowości w społeczeństwie konsumpcyjnym
Słowa kluczowe: duchowość, typ zewnętrzny, typ pograniczny, typ wewnętrzny, typ uwewnętrzniony
Prelegent: Marian Zdzisław Stepulak