W proponowanym referacie chciałabym zastanowić się nad dynamiką oporu i dominacji oraz rolą krytycznych nauk społecznych w kontekście walki o prawa LGBT we współczesnej Polsce. Dyskurs politycznych i kulturowych praw LGBT pojawił się na szerszą skalę w polskiej debacie publicznej na początku XXI wieku wraz z planowanym przystąpieniem naszego kraju do Unii Europejskiej (UE). Jednak promowana w UE koncepcja „seksualnego obywatelstwa”, zgodnie z którą „mniejszości seksualne” miałyby stać się pełnoprawnymi obywatelami i obywatelkami dzięki uzyskaniu tych samych praw co heteronormatywna większość, nie przyniosła oczekiwanych zmian. Mimo iż działania rozwijającego się ruchu LGBT doprowadziły do zwiększenia społecznej widoczności problematyki praw LGBT i poparcie dla nich stopniowo rośnie, w Polsce brakuje rzeczywistej ochrony prawnej osób nieheteronormatywnych. Sytuacja w tym względzie uległa pogorszeniu w ostatnich latach, gdy władzę w kraju przejęły kręgi budujące swój kapitał polityczny w oparciu o eurosceptycyzm i brak zgody na prawa LGBT. Polska pozostaje więc „w tyle” za innymi państwami członkowskimi i stanowi obiekt krytyki różnych instytucji powiązanych z UE. To z kolei rodzi sprzeciw nie tylko wśród antyunijnych środowisk politycznych, ale też osób zaangażowanych w krytyczne studia płci/seksualności, które postrzegają tę krytykę jako przejaw swoistego neoimperializmu. Ponadto specyficzne, bazujące na koncepcji „seksualnego obywatelstwa” rozumienie praw LGBT w aktywizmie głównego nurtu wyklucza wiele doświadczeń nieheteronormatywnych, stając się nie tylko narzędziem oporu, ale też dominacji. Powyższe kwestie mam zamiar przybliżyć w oparciu o etnograficzne badania terenowe prowadzone w oddolnych kręgach aktywistycznych Wrocławia, działających na rzecz praw LGBT na poziomie lokalnym. Z jednej strony zgromadzony materiał ujawnia niejednoznaczność relacji władzy pomiędzy różnymi lokacjami w analizowanym polu politycznym i tym samym problematyzuje konwencjonalne rozumienie „oporu” i „dominacji”. Z drugiej strony, pozwala on dostrzec możliwe kierunki rozwoju krytycznych nauk społecznych, które chcą przyczynić się do poprawy sytuacji społeczno-prawnej osób nieheteronormatywnych w Polsce.
Prawa LGBT we współczesnej Polsce: Opór i dominacja w ujęciu krytycznym
Written by ptsadmin
Grupa tematyczna: G84
Opór i dominacja – rekompozycje
Słowa kluczowe: oddolny aktywizm, krytyczne nauki społeczne, Polska, prawa LGBT, Unia Europejska
Prelegent: Monika Baer