Celem referatu będzie podjęcie pytania o współczesne mobilizacje feministyczne w Polsce. Wystąpienie będzie korzystało z oryginalnych danych empirycznych pochodzących z ponad sześciuset grup i organizacji kobiecych, feministycznych i/lub LGBTQ+, które w latach 2019-2021 starały się sfinansowanie swoich działań w ramach Funduszu Feministycznego. Niezwykła zaletą wykorzystanego korpusu danych jest jego wewnętrzna różnorodność, uwzględniająca głosy aktywistek ze wsi i mniejszych miejscowości, osób od niedawna zaangażowanych w aktywizm, osób młodych, aktywistek z niepełnosprawnościami i tych działających na przecięciach różnych ruchów społecznych: feministycznych, klimatycznych, queerowych czy na rzecz praw osób z niepełnosprawnościami i praw pracowniczych.

W naszym wystąpieniu ukażemy złożony i zniuansowany obraz współczesnego feminizmu w Polsce, który zdecydowanie wykracza poza ramy masowych protestów ulicznych, charakteryzując się współistnieniem bardzo różnych, rozproszonych i oddolnych działań, które z jednej strony, przesuwają punkt ciężkość z „równości płci” w stronę „troski”, „wzajemnej pomocy” i „solidarności”, z drugiej zaś korzystają z ram liberalnych, stawiających w centrum autonomię i niezależność jednostek. Co kluczowe, te ostatnie wydają się świadomym, aktywistycznym wyborem w warunkach nierówności klasowych, słabej infrastruktury publicznej, izolacji geograficznej oraz strukturalnych nierówności płci.

Te ustalenia prowadzą nas do stwierdzenia, że w rodzimym ruchu feministycznym mamy dziś do czynienia z kalejdoskopem różnych form działania, które nie zawsze są prostym odzwierciedleniem wyborów ideowych. Uszczegółowienie idei feministycznych i ich przełożenie na praktykę jest realizowane w ramach feminizmu liberalnego i feminizmu intersekcjonalnego lub/i feminizmu solidarnościowego i socjalnego. Na poziomie refleksji teoretycznej oznacza to, między innymi, że teorie zmiany społecznej, formułowane z perspektywy feministycznej i queerowej, i biorące pod uwagę rzeczywiste praktyki ruchu muszą być wrażliwe na lokalne konteksty, które implikują niejednoznaczność ideologicznych orientacji praktyk feministycznych, w tym niejednoznaczność wynikającą z rodzimych historii emancypacji.