Metodologia historii oralnej w ostatnich latach jest szczególnie popularna. Wiąże się z nią nadzieję rozsadzania narracji tekstowych, które zwykło się traktować jako bardziej obiektywne. Stąd, spojrzenie na pozycję świadka, używaną przez niego narrację uważam za kluczowe, gdyż to właśnie w niej kryje się potencjał poznawczy. Celem mojego wystąpienia będzie problematyzacja refleksji nad historią oralną, kategorią świadka i jego narracji, to jak metoda badawcza wykorzystywana jest przez przedstawicieli różnych dyscyplin. Skupie się na analizie tego, jak podchodzi się do uczestnika historii; na ile dzisiejsza historia mówiona traktuje mówiącego jako naiwnego opowiadacza historii. Nawiązywałbym do własnych doświadczeń z badań oraz do wywiadów z osobami mieszkającymi na pograniczu. Uważam, że historia mówiona konfrontuje się z problemami metodologicznymi, gdy styka się z świadkiem, który jest przygotowany do wypowiedzi. Zdarza się, że wywiadowany to zawodowy historyk, bądź osoba, która pewną historię opowiedziała już wiele razy. Tym samym mielibyśmy do czynienia nie z przykładem żywej, niezależnej mowy, lecz wypowiedzią ustrukturyzowaną, często zapośredniczoną przez narracje tekstowe, co wskazywałyby na upiśmiennienie wypowiedzi ustnych. Chciałbym, żeby moja prezentacja problematyzowała metodę historii mówionej, nie tylko skupiając się na materiale jako źródle, ale również na warunkach i ograniczeniach dla powstawania wiedzy. Powołam się na wywiad z Józefem Płucińskim, jednym z wywiadowanych podczas projektu European Network Remembrance and Solidarity „In Between?”. Tym samym, zostanie przestawiona rama komunikacyjna, która problematyzowałaby ramy teoretyczne historii mówionej. Jej metodologia zwykła traktować świadków w sposób przezroczysty. Jednakże w relacjach świadków można odnaleźć dużo konfabulacji, co wskazywałoby na słuszność podejścia postmodernistycznego, które odsłania przygotowanie oraz autokreację podmiotów. Chciałbym, żeby moje wnioski odwoływały się do relacji między tym, co historia mówiona określa jako mowę żywą a tym, co piśmienne, tekstowe.
Kategoria świadka w metodologi historii mówionej. Między żywą, niezależną mową a formą tekstu.
Written by ptsadmin
Grupa tematyczna: G83
Współczesne trendy w badaniach jakościowych: metody, techniki, proces realizacji badań”
Słowa kluczowe: Historia oralna, świadek, transkrypcja, narracja, tekstocentryczność
Wyłożony
Prelegent: Kajetan Chlipalski