Grupy dyspozycyjne w dobie pandemii Covid-19
Grupa tematyczna
Numer: G03
Organizacja: Adam Kołodziejczyk (WAT), Jan Maciejewski (UWr), Piotr Pieńkowski (UWr)
Pasmo, godzina:
I 15.09, 14:00-15:30
,
II 15.09, 16:00-17:30
Miejsce: SGGW, BUD. 34, Sala 0/41
Słowa kluczowe: bezpieczeństwo, grupy dyspozycyjne, pandemia, role społeczne, zagrożenia
Sekcje: Sekcja Socjologicznych Problemów Bezpieczeństwa Narodowego
Pandemia koronawirusa SARS-CoV-2 jest jednym z najważniejszych, najgroźniejszych oraz najbardziej interesujących poznawczo zjawisk XXI wieku. Wirus, który swój początek miał w Chinach, w przeciągu kilku miesięcy rozprzestrzenił się na cały świat i stanowi największe zagrożenie dla bezpieczeństwa ludzkości. O jego globalnym zasięgu, znaczeniu i skutkach świadczą już teraz setki milionów zakażeń, wiele milionów zgonów i powszechna mobilizacja społeczeństw. Wszystko to sprawia, że problem pandemii dotyczy wszystkich, choć w różnym zakresie, segmentów polskiego społeczeństwa. W przeciwdziałaniu i zwalczaniu wirusa na terenie naszego kraju uczestniczą powszechnie przedstawiciele wielu jeśli nie wszystkich służb publicznych, w szczególności medycznych, w tym także cywilnych i mundurowych grup dyspozycyjnych.
Wyzwania związane z pandemią stały się najpoważniejszym testem dla działania grup dyspozycyjnych w ciągu ostatnich lat. Bezprecedensowe pod względem skali zagrożenie wymusiło intensyfikację wysiłków mających na celu utrzymanie społecznego ładu i zapewnienie bezpieczeństwa ludności. Pandemia unaoczniła nam, iż za bezpieczeństwo odpowiedzialne są nie tylko tradycyjnie rozumiane grupy dyspozycyjne systemu militarnego i paramilitarnego, ale także cały sektor cywilny, przede wszystkim system ochrony zdrowia. Dużą rolę odegrał również wolontariat i inne samopomocowe, oddolne inicjatywy społeczeństwa. Pośrednio można było wręcz zaobserwować militaryzację języka i stosowanie metafor wojennych do opisu przedsięwzięć cywilnych.
Z jednej strony pandemia zintensyfikowała zadania tradycyjnie wykonywane przez grupy dyspozycyjne. Przykładem może być kontrola granic przez Straż Graniczną czy wzrost intensywności pracy w zawodach medycznych. Z drugiej strony, wymagane było realizowanie szeregu nowych zadań, przykładem choćby Policja egzekwująca przestrzeganie przepisów związanych z kwarantanną i izolacją. Konieczne było również wypracowanie nowych form międzynarodowej współpracy między odpowiednimi służbami. Można było zaobserwować przejmowanie ról policyjnych przez wojsko, angażowanie Wojsk Obrony Terytorialnej w koordynację programu szczepień, czy angażowanie się w pomoc poza granicami państwa (np. polscy medycy we Włoszech na początku pandemii). Pandemia jako zjawisko społeczne poddawana jest także społecznym interpretacjom i subiektywizacjom. Mogą one pokrywać się z oficjalnymi opiniami eksperckimi, w obliczu zagrożenia zwiększając społeczną spójność, ale mogą również mieć charakter polemiczny i krytyczny.
Niniejsza grupa tematyczna poświęcona będzie przede wszystkim miejscu i roli grup dyspozycyjnych, mundurowych i cywilnych, starych i nowych w przeciwdziałaniu i zwalczaniu pandemii Covid-19. Przedmiotem badań może też być zmiana społecznego postrzegania grup odpowiedzialnych za zapewnienie bezpieczeństwa w czasie pandemii: od doceniania poświęcenia i bohaterstwa (np. akcje wsparcia dla lekarzy), po krytykę w związku z realizacją przypisanej Policji funkcji represyjnej (np. mandaty). Chcielibyśmy także, by nasze obrady umożliwiły pogłębiony socjologiczny ogląd przemian grup dyspozycyjnych i ich otoczenia w dobie pandemii, poprzez formułowanie nowych teoretycznych stanowisk, przedstawienie wyników badań empirycznych, a także określenie dalszych perspektyw badawczych.
Aneta Baranowska
Bezpieczeństw w trzeciej dekadzie XXI wieku nabrało nowego znaczenia. Pandemia Covid-19 a następnie gorąca politycznie zima 2021/2022 (czyli wydarzenia zachodzące bezpośrednio przy wschodnich granicach Polski), nie tylko skłaniają do refleksji o sprawach bezpieczeństwa, ale również przenoszą ciężar gatunkowy zagrożeń przed jakimi stoją współczesne społeczeństwa na nowe obszary. Dochodzi do swoistego przeformatowania naszego dotychczasowego sposobu myślenia o kwestiach bezpieczeństwa. Społeczeństwa, politycy, ludzie odpowiedzialni za nasze bezpieczeństwo orientują się, że nie znajdujemy się w sytuacji mierzalnego ryzyka, którym daje się zarządzać, ale w warunkach niepodlegającej szacowaniu niepewności czy niestabilności. Ten stan powoduje, iż przed analitykami mnożą się kolejne wyzwania naukowo-badawcze a grupy dyspozycyjne muszą być gotowe na nowe, zróżnicowane formy zagrożeń.
Ponadto współczesny świat (a wraz z nim i społeczeństwa) nie tylko nieustannie się zmienia ale również staje się coraz bardziej złożony. Zachodzące w gwałtownym tempie zmiany społeczno-kulturowe, gospodarczo-organizacyjne, polityczno-prawne i technologiczne oznaczają dziś nie tylko dalsze komplikowanie się ludzkiego życia, lecz także błyskawiczne namnażanie się (i rozrastanie) systemów, które odznaczają się niespotykaną nigdy dotąd liczbą, gęstością oraz dynamiką wzajemnych powiązań, współzależności i współoddziaływań. Układy złożone są zazwyczaj emergentne Nie tylko trudno je opisać, ale też wyjątkowo trudno przewidywać ich zachowanie i formułować prognozy dotyczące ich przyszłości. Zmiany społeczne, których doświadcza współczesny człowiek wywołują poczucie niepewności, kruchości czy braku sprawstwa.
Celem mojego wystąpienia jest identyfikacja oraz hierarchizacja kluczowych trendów społecznych, które będą kształtować otoczenie strategiczne i bezpieczeństwo Polski w ciągu najbliższych kilku dekad. Dostrzeżenie i właściwa interpretacja tychże trendów − rozumianych jako procesy zmian społecznych przebiegających w dającym się określić kierunku a które w przyszłości przyczynią się do istotnych zmian w świecie postpandemicznym − jest dziś kluczowe, gdyż będą one wielokrotnie testować „odporność” i zdolności adaptacyjne współczesnych społeczeństw (a także systemów bezpieczeństwa). Ich rozwój stworzy możliwości dla innowacji oraz sprawi, iż będziemy musieli radzić sobie z zagrożeniami, jakie z nich wynikają i przystosować się do nowych warunków. Przeprowadzone analizy będą koncentrowały się m.in. na kwestiach związanych z przejściem od społeczeństwa ryzyka do społeczeństwa niepewności, zmianach demograficznych, procesie pogłębiania nierówności społecznych i poznawczych, niespełnionej klaso średniej obietnicy, czy dezintegracji życia psychofizycznego Polaków. Powyższe trendy stanowią dziś fundamenty bezpieczeństwa w wymiarze społecznym a ich powtarzalność (bądź jej brak) pozwala na przewidywanie biegu zdarzeń i definiowanie nowych zadań i ról dla grup dyspozycyjnych.
Stanisław Jarmoszko
Pandemia Covid unaocznia/rysuje określony system bezpieczeństwa zdrowotnego, uwypuklając jednocześnie jego mocne i obnażając słabe strony. System ten sytuuje się w szerszym układzie systemu (nadsystemu) bezpieczeństwa narodowego. To standardowa płaszczyzna analizy problemów bezpieczeństwa, zwłaszcza na gruncie nauk o bezpieczeństwie. Projektowany referat zorientowany będzie na analizę aktywności grup dyspozycyjnych – jako znaczącego elementu ww. systemu – w nieco innej konfiguracji. Punktem wyjścia będzie tu antroposfera bezpieczeństwa, czyli swoista technologia kreowania bezpieczeństwa danego podmiotu (jednostki, zbiorowości, struktury), całokształt podejmowanych działań i wytwarzanych (a zarazem stosowanych) artefaktów bezpieczeństwa. Jako swoista przestrzeń kreacji bezpieczeństwa człowieka i jego wspólnot, antroposfera bezpieczeństwa odnosi się do wszystkich przedmiotowych jego dziedzin, obejmując kreowane struktury i wzory ludzkiej aktywności. Materializuje się to w sferach cząstkowych, jak socjosfera bezpieczeństwa, ekonomosfera bezpieczeństwa, infosfera bezpieczeństwa, politykosfera bezpieczeństwa, jurydykosfera bezpieczeństwa czy prakseosfera bezpieczeństwa.
Grupy dyspozycyjne odegrały i wciąż odgrywają znaczącą rolę w walce z pandemią. Stanowią one dynamiczny element antroposfery bezpieczeństwa, bezpośrednio wcielając w życie przyjmowane polityki i procedury, wykonując konkretne zadania i w ten sposób chroniąc zdrowie mieszkańców miast i wsi. Pandemia w swoisty sposób zaktywizowała antroposferę bezpieczeństwa (w jej części zorientowanej na zdrowie, bo przecież jako taka odnosi się ona do wszelkich płaszczyzn ludzkiego życia). Bez przesady można powiedzieć, iż grupy dyspozycyjne działają tu na wysuniętych rubieżach, ponosząc przy tym określone ofiary.
Maciej Wielgosik
W dobie epidemii wirusa SARS-CoV-2 oraz wywoływanej przez niego choroby Covid-19 społeczeństwa i całe państwa musiały mierzyć się z zagrożeniem, które w tak dużej skali nie występowało od wielu lat. Mimo to zjawisko polegające na wystąpieniu tej jednostki chorobowej nie spowodowało całkowitego wyłączenia wszelkich procesów społecznych, a jedynie (lub aż) odcisnęło piętno na ich funkcjonowaniu. Jednym z obszarów które autor z racji służby jako oficer wychowawczy chciałby przedstawić jest bezpieczeństwo edukacyjne w czasie epidemii. W obiegowej opinii przyjęło się że wirus przyniósł tylko i wyłącznie negatywne efekty dla społeczeństwa, a w szczególności w obszarze gospodarki. Z drugiej jednak strony warto zauważyć, że w pewnych obszarach pojawienie się wirusa wyzwoliło pokłady potencjału, którego ujawnienie nie byłoby tak szybkie. Mowa tutaj m.in. o nauczaniu zdalnym i upowszechnianiu tej metody przekazywania wiedzy, jak również wzroście kompetencji społecznych i empatii w przyszłych oficerach na skutek bezpośredniego zaangażowania w realizację działań przeciwepidemicznych. Wyższe szkolnictwo wojskowe z uwagi na swoją specyfikę odbiega w obszarze przekazywanej wiedzy, umiejętności i kompetencji od swojego cywilnego odpowiednika. Epidemia dla tej grupy dyspozycyjnej nie przyniosła wyłącznie negatywnych skutków. Te pozytywne obszary, które autor chciałby zaprezentować stanowić mogą o olbrzymiej wartości dodanej kształcenia żołnierzy, którzy poza fachową wiedzą i umiejętnościami w murach uczelni uzyskują coś dodatkowo – kompetencje społeczne, wzrost empatii oraz umocnienie morale w poczuciu dobrze wykonanego obowiązku. W pewnym zakresie epidemia odcisnęła jednak negatywne piętno na bezpieczeństwie procesu edukacyjnego kandydatów na żołnierzy zawodowych. Autor chciałby przedstawić podstawowe zależności, które mogły ujawnić się w obszarze socjalizacji wojskowej, nauczania, kształcenia wojskowego, dyscypliny i morale, a których dokładne zbadanie umożliwi w przyszłości lepsze przygotowanie systemu szkolnictwa wojskowego na zagrożenia typu epidemicznego, jak również sytuacje kryzysowe, w których gotowość do realizacji zadań oraz wiara w sens służby jak powołanie do jej pełnienia będą decydowały o powodzeniu operacji.
Andrey Lymar, Natalia Lymar
Względny spokój codziennego życia spotyka się z szeregiem nowych doświadczeń społecznych i psychoemocjonalnych w sytuacji zagrożenia. Pandemia 2020-2022 wyraźnie zmieniła nie tylko warunki życia ludzi, ale także charakter relacji społecznych i rozwój procesów społecznych. Ludność ma nowe doświadczenie społeczne. Temu doświadczeniu towarzyszy nowy kontekst społeczny, nowy dyskurs. Nowy kontekst wpływa na reakcje ludzi i działania instytucji odpowiedzialnych za bezpieczeństwo.
(Wyłożony)
Adam Kołodziejczyk
Celem referatu jest ukazanie znaczenia zjawiska morale dla realizacji misji i zadań grup dyspozycyjnych w kontekście zaistniałych wyzwań i zagrożeń. W szczególności przedstawione zostaną wyniki badań teoretycznych dotyczące definiowania morale. Ponadto ukazane zostanie znaczenie zjawiska morale w sytuacjach ekstremalnych w nawiązaniu do pandemii COVID-19 i wojny Federacji Rosyjskiej przeciwko Ukrainie. Wreszcie ukazane zostaną pewne rekomendacje dotyczące diagnozowania i kształtowania morale w grupach dyspozycyjnych.
(Wyłożony)
Kamila Jędrzejczyk
Pandemia COVID-19 wywołała kryzys we wszystkich wymiarach życia zbiorowego, co za tym idzie, wyłoniły się nowe wyzwania i problemy. Prezentowany referat dotyczy nowego oglądu społecznego ról i zadań przydzielanych grupom dyspozycyjnym, przede wszystkim, zaangażowanym w ratowanie życia i zdrowia ludzkiego. Zapewnienie bezpieczeństwa, podstawowej potrzeby każdego człowieka, w kontekście zupełnie nowych doświadczeń np. lęku przed możliwością niespodziewanego zachorowania i śmierci w wyniku powikłań po COVID-19, wzbudziło w społeczeństwie oczekiwanie heroizmu działań grup dyspozycyjnych wysokiego ryzyka m.in.: policji, wojska, straży granicznej, i nade wszystko, państwowej straży pożarnej.
Autorka wymienia i wyjaśnia istoty zagadnień wywołanych w treści oraz prezentuje badawczą potrzebę „pozostawienia” rozgraniczenia oczekiwania społecznego heroizmu od cech zawodów wysokiego ryzyka – mieszczących się w desygnacie służby. W referacie zostanie przedstawione stanowisko autorki, które będzie próbą wytłumaczenia i tematem do podjęcia dyskusji czy heroizm wchodzi w zakres ryzyka zawodowego w określonych grupach dyspozycyjnych, i jest jedną z jego cech? Czy zdarzenia krytyczne powinny skutkować przesunięciem granicy dopuszczalnego ryzyka w zawodach opartych na dyspozycji?
Wprowadzenie nowych procedur, rozwiązań i korekty edukacji zawodowej m.in. w służbie przeciwpożarowej, ograniczyło negatywny wpływ pandemii na zawód wysokiego ryzyka. Użycie metod badawczych, takich jak analiza, porównanie oraz uogólnianie z wnioskowaniem, pozwalają wykazać, że heroizm w dobie pandemii COVID-19, może być przypisywany z dużo większym prawdopodobieństwem do grup dyspozycyjnych wysokiego ryzyka jako obszar badania i oceny zarówno społecznej, jak i naukowej.
Zdzisław Ludziejewski
Społeczny ład zapewniający bezpieczeństwo jako jedną z podstawowych potrzeb społeczności nie jest dobrem danym na stałe co podkreśla się w szczególności po wybuchu w marcu 2020 roku epidemii COVID-19. Epidemii, której globalne rozmiary dramatyczne w skutkach (miliony osób zakażonych, setki tysięcy zmarłych w krótkim czasie), obrazują bezsilność cywilizacji w wymiarze społecznym i brak systemowego przygotowania do walki z tego rodzaju na tak wielką skalę kataklizmem. Jednocześnie należy zauważyć heroiczną postawę w walce z pandemią między innymi cywilnych grup dyspozycyjnych, refleksyjnie tworzonych w obrębie większych struktur społecznych, wychodzącym naprzeciw trwałym albo doraźnym potrzebom tychże społeczności w zapewnianiu bezpieczeństwa powszechnego na co chce zwrócić uwagę autor w wystąpieniu.
Sabina Pająk-Danicka
Epidemie towarzyszą ludzkości od najdawniejszych czasów, takie choroby jak ospa, dżuma, cholera i grypa to jedne z największych w historii. Mobilność, przeludnienie i brak higieny to główne czynniki, które pozwalały tym wirusom i bakteriom zbierać krwawe żniwo. Pandemia grypy z 1918 roku przeszła do historii. Lekarze byli bezradni, nie widząc nawet dokładnie z jakim wirusem mają do czynienia. Dodatkowe czynniki, które wspomagały rozprzestrzenianie wirusa po całym świecie to ruchy wojsk, przepełnione kamienice, bazy wojskowe. Największa fala zachorowań przypada na jesień ostatniego roku Wielkiej Wojny, do dziś nie wiadomo dlaczego epidemia ustąpiła. Możemy posługiwać się jedynie postawionymi hipotezami, które mówią, iż wirus zmutował do mniej śmiercionośnej odmiany. Historia zatoczyła koło i w 2020 roku społeczeństwo dotknął podobny kryzys, spowodowany światową pandemią COVID-19. Jest to zwrotny punkt w historii świata. Niezależnie czy mówimy o Polsce, Ameryce czy Europie mamy aktualnie do czynienia ze światem po pandemii. Pandemia wpłynęła na każdy element życia społecznego włącznie z życiem i służbą grup dyspozycyjnych, do których należy wojsko. Żołnierze w pewnym momencie stanęli na pierwszej linii walki z epidemią i prowadzi działania mające na celu walkę z epidemią koronawirusa. Żołnierze wspierają działania, dzięki którym możliwe jest ograniczenie rozprzestrzeniania się epidemii, a także łagodzenie jej skutków. To oni kontrolowali granice, kierowali osoby na kwarantannę, wykonywali testy czy pomagali w codziennych czynnościach osobom, które nie mogły uzyskać pomocy od bliskich. Żołnierze stacjonowali również w szpitalach. Jak pokazuje historia służba wojskowa opiera się o relacje ze społeczeństwem, w związku z tym chciałabym zadać pytanie badawcze jak zmieniły się relacje pomiędzy wojskiem, a społecznością? Jak dostosowały się do nowej sytuacji? W jaki sposób żołnierze komunikowali się z społeczeństwem podczas walki z pandemią? Czy te działania komunikacyjne wpłynęły na relacje wojskowych? W mojej analizie pragnę przedstawić dyfrakcje relacji w wojsku w obliczu pandemii COVID-19. W celu odpowiedzi na postawione pytanie badawcze przeprowadzę pilotażowe badania jakościowe z wybraną grupą docelową w postaci wywiadów pogłębionych. Wyniki zaprezentują zmiany zachodzące w szeroko rozumianych relacjach społecznych spowodowanych światową pandemią COVID-19.
Mateusz Lewandowski
Przedmiotem naukowej refleksji w przeprowadzonych badaniach uczyniono wpływ epidemii koronawirusa SARS-CoV-2 i wprowadzonych ograniczeń na realizację zadań ochronnych w jednostkach penitencjarnych Służby Więziennej. Epidemia koronawirusa SARS-CoV-2 w sposób istotny wpływa na życie społeczne m.in. determinując reorganizację pracy instytucji publicznych, w tym również aresztów śledczych i zakładów karnych. Więzienia są instytucjami totalnymi, a zatem specyficznymi organizacjami, których funkcjonowanie nawet podczas braku pandemii w sposób istotny różni się od innych organizacji. Występowanie choroby zakaźnej w tego typu instytucjach nastręcza wielu różnorodnych i nierzadko złożonych problemów, czego dowodzą liczne przykłady historyczne oraz współczesne z Polski i innych państw europejskich. Epidemia SARS-CoV-2 stanowi wyzwanie dla kadry kierowniczej więziennictwa wszystkich szczebli oraz funkcjonariuszy i pracowników Służby Więziennej pełniących służbę i pracujących na tzw. pierwszej linii. Wystąpienie pandemii COVID-19 spowodowało konieczność reorganizacji rozwiązań systemowych i indywidualnych stosowanych w aresztach śledczych i zakładach karnych w celu zapewnienia bezpieczeństwa i porządku w jednostkach penitencjarnych. Bez wprowadzenia pewnych modyfikacji w sposobie działania aresztów śledczych i zakładów karnych nie byłaby możliwa realizacja ustawowych zadań więziennictwa. Osiągnięciu celu badań, czyli opisaniu i wyjaśnieniu wpływu epidemii koronawirusa SARS-CoV-2 i wprowadzonych ograniczeń na realizację zadań ochronnych w jednostkach penitencjarnych Służby Więziennej posłużyła analiza literatury przedmiotu, aktów prawnych, źródeł internetowych oraz statystyk dotyczących więziennictwa. Jest to jednak zagadnienie nowe, dotychczas słabo rozpoznane i pobieżnie opisane w literaturze przedmiotu. Dodatkowo zastosowano metodę sondażu diagnostycznego wśród funkcjonariuszy i pracowników Służby Więziennej. Wyniki przeprowadzonych badań wskazują na to, że epidemia SARS-CoV-2 w sposób istotny wpłynęła na organizację pełnienia służby w aresztach śledczych i zakładach karnych oraz realizację funkcji izolacyjnej więziennictwa oraz egzekwowania kar wobec osadzonych. Ze względu na to, że epidemia SARS-CoV-2 jeszcze się nie skończyła uzasadnione wydaje się podejmowanie dalszych pogłębionych badań w tym przedmiocie oraz prezentowanie wniosków i rekomendacji.
Sławomir Wilk
Rozprzestrzenianie się w Polsce koronowirusa SARS-CoV-2 i ogłoszenie stanu pandemii warunkowało konieczność zmian w funkcjonowaniu wielu grup dyspozycyjnych. Jedną z takich grup byli pracownicy socjalni. W wystąpieniu zostaną zaprezentowane przeprowadzone w 2020 r. wywiady z osobami zatrudnionymi w jednostkach pomocy społecznej (12 szt.). Dodatkowo materiał uzupełniają wywiady przeprowadzone z pracownikami socjalnymi odpowiedzialnymi za przeciwdziałanie przemocy, które w 2021 r. przeprowadzili studenci socjologii Instytutu Nauk Socjologicznych (22 szt.).
Należy zwrócić uwagę, że przed pandemią ośrodki pomocy społecznej nie były przygotowane na tego rodzaju zagrożenia, nie posiadały opracowanych procedur postępowania i środków ochrony osobistej oraz nie współpracowały z pozostałymi grupami dyspozycyjnymi m.in. policją, Wojskami Obrony Terytorialnej czy innymi w zakresie reakcji na zagrożenia. W trakcie trwania sytuacji kryzysowej feminizacja zawodu pracownika socjalnego i możliwość sprawowania opieki nad dziećmi do lat 8, które nie uczęszczają do placówki edukacyjnej spowodowała ograniczenia w funkcjonowaniu jednostek – braki kadrowe. Nowa sytuacja wymusiła konieczność przeorganizowania pracy jednostek szczególnie w obszarach związanych z zabezpieczeniem własnego zdrowia i życia, w tym telepraca, praca rotacyjna, zmianowa, ograniczania przyjęć klientów i wyjścia w teren, realizacja wywiadów środowiskowych przez telefon. Szczególnego znaczenia nabrała specyfika pracy w domach pomocy społecznej, które zostały zamknięte na kontakt zewnętrzny, aby uchronić pensjonariuszy z możliwością zarażenia. Sytuacja pandemii powodowała, że ciągle zmieniały są akty normatywne dotyczące świadczeń dla osób w sytuacji zagrożenia zarażenia wirusem SARS-CoV-2, realizacji pomocy dla osób doświadczających przemocy czy wsparcia osób w kryzysie bezdomności. W wystąpieniu omówiono będą czynników utrudniających wykonywanie czynności zawodowych dla pracowników jednostek pomocy społecznej: organizacyjno-prawne, fizyczne, interpersonalne, etyczne i psychologiczne. Zostaną także ukazane sposoby pracy pracowników socjalnych w sytuacji podejrzenia wystąpienia przemocy w rodzinie.
(Wyłożony)
Kornel Musiał
Siły zbrojne Republiki Federalnej Niemiec zostały pozytywnie ocenione w 2020 r. przez społeczeństwo niemieckie (82% obywateli), a 85% Niemców deklaruje ufność w stosunku do tej militarnej grupy dyspozycyjnej. Z drugiej jednak strony, jak pokazują wyniki badań zrealizowanych przez Centrum Historii Wojskowości i Nauk Społecznych, 52% obywateli RFN uważa, że Bundeswehra mogłaby zrobić więcej, aby pozostać w kontakcie ze społeczeństwem. Dotychczasowa aktywność Bundeswehry na rzecz społeczeństwa była realizowana w kilku sektorach, w tym m.in. podejmowano działania, których głównym celem było inicjonowanie u obywateli Niemiec postaw proekologicznych; wsparcie instytucji rządowych oraz organizacji pozarządowych w trakcie zapoczątkowanego w 2015 r. kryzysu migracyjnego. Kolejne wyzwania w zakresie bezpieczeństwa społecznego ukształtowały się w raz z rozwojem pandemii COVID-19. W marcu 2020 r. biuro prasowe niniejszego resortu zagwarantowało gotowość do pomocy ludności cywilnej kraju w razie zaostrzenia się epidemii koronawirusa. W tym czasie do pomocy władzom poszczególnych landów i gmin, Bundeswehra oddelegowała 15 tysięcy żołnierek i żołnierzy, którzy nie byli przeznaczeni do udziału w misjach zagranicznych, ani innych pilnych zadań. Głównym celem referatu jest przedstawienie form pomocy oraz działań Bundeswehry (zarówno tych o charakterze lokalnym, jak i międzynarodowym) na rzecz przeciwdziałaniu i zwalczaniu pandemii COVID-19. Jako metodę badawczą wybrano studium przypadku, a materiał analizy stanowiły komunikaty i informacje zamieszczone na stronach rządowych, wywiady z przedstawicielami Bundeswehry oraz wiadomości udostępnione przez media (głównie niemieckie). W trakcie analizy wyników wyodrębniono szereg czynności żołnierzy, którzy udzielali m.in. pomocy sanitarnej, zaopatrywali chorych w sprzęt medyczny, organizowali transport dla obywateli Niemiec z Chin, a także wspierali państwa najbardziej dotknięte pandemią (np. Portugalię).
(Wyłożony)
Karol Lewandowski
Lockdown, będący następstwem pandemii wirusa COVID-19, wprowadził diametralne zmiany w społeczeństwie. Wiele branż będących od lat na rynku państwowym zostało zmuszone do walki z kryzysem. Jedną z takich gałęzi było szeroko pojęte lotnictwo, a wraz z nim potężny sektor logistyczny, jakim jest lotnictwo transportowe. W tym czasie cały lotniczy rynek cywilny został zamrożony ze względu na obostrzenia i brak operacji przynoszących zyski. W tym czasie całe zapotrzebowanie na loty dyspozycyjne i transportowe zostało przekierowane na lotnictwo wojskowe. Dzięki takiej decyzji, już w początkowej fazie rozprzestrzeniania się koronawirusa, do Polski szybko mogły trafiać pierwsze partie maseczek, szczepionek, płynów do dezynfekcji oraz wiele niezbędnych artykułów sanitarnych. Referat będzie opisem wybranych zadań logistycznych i funkcjonowania załogi lotniczej w tymże trudnym okresie.
