Pandemia, jako czas kryzysu, niepokoju i niepewności, może być też czasem przyśpieszenia pozytywnych zmian, akceleracji rozwoju i innowacji. Obserwujemy te zmiany w różnych obszarach, także tych związanych z ochroną zdrowia (np. e-recepty, teleporady). Bazując na wynikach badań realizowanych w ramach grantu: Diagnoza i rozwój kapitału zdrowotnego – kompetencje zdrowotne uczniów szkół podstawowych. UMO-2020/39/B/HS6/00977 podejmujemy próbę konceptualizacji kapitału zdrowotnego, jako zasobu niezbędnego w czasie pandemii oraz akceleratora zmian.

Wybuch pandemii i towarzyszącej jej infodemii wyraźnie pokazał, jak ważna jest umiejętność rozumienia przekazów medycznych i to zarówno w kontekście krytycznej oceny treści informacji, jak i podporządkowania się wymogom sanitarnym. Walka z pandemią była budowana w oparciu o kapitały zdrowotne społeczeństw i jednostek. Reżimy sanitarne i ograniczenia, które obowiązywały, były weryfikowane poprzez wiedzę medyczną na temat dynamiki epidemiologicznej, stan zdrowia populacji, a szczególnie osób z grup ryzyka, czy przewidywane konsekwencje choroby. Eksperci, profesjonaliści do spraw zdrowia publicznego, lekarze i politycy, którzy brali udział w dyskursie medialnym, odwoływali się do wiedzy medycznej, zakładając, że jest ona zrozumiała i akceptowalna dla obywateli.

Kapitał zdrowotny rozumiemy bardzo szeroko, włączając w nią nie tylko kompetencje zdrowotne (health literacy), komunikacyjne i krytyczne myślenie, ale także relacje społeczne, zasoby finansowe i status społeczny. Mogą one (bezpośrednio lub za pośrednictwem konwersji innych form kapitałów) być wykorzystane w celu promocji zdrowia, profilaktyki i leczenia chorób. Kapitał zdrowotny pozwala jednostkom i społecznościom skutecznie odnaleźć się w polu ochrony zdrowia (Schneider-Kamp 2021).

Stawiamy pytania dotyczące tego, w jaki sposób pandemia Covid-19 wpłynęła na kapitały zdrowotne i jak (oraz przez kogo) zostały one zagospodarowane w czasie pandemii. Kapitał zdrowotny zostanie rozpatrzony w kontekście kompetencji zdrowotnych, postaw wobec pandemii, strategii życia codziennego oraz zaangażowanych kapitałów społeczno-ekonomicznych. Zaprezentowane wskaźniki zostaną skonfrontowane z postawami wobec szczepień Covid-19.