Paradane (paradata) są szczególnym rodzajem dodatkowych danych możliwych do zebrania w każdej ankiecie (Couper, 1998). Tradycyjnie opisują one proces zbierania danych ankietowych, np. liczbę i rodzaj prób kontaktu z osobą wylosowaną do badania (Stoop, 2004), stanowiąc dodatkowe źródło wiedzy o przebiegu ankiety i, pośrednio, o jakości zebranych danych (Jacobs et al., 2020; Olson i Parkhurst, 2013).
Jednak ostatnio, wraz z rozwojem testowania i ankietowania przy użyciu komputerów, pojawiła się możliwość zbierania nowego rodzaju paradanych, tzw. danych procesowych (process data, log data; Kroehne i Goldhammer, 2018). Opisują one zarejestrowane działania respondenta, jakie podjął on w toku wypełniania ankiety. Dane te są możliwe do uzyskania niewielkim kosztem, a ich zbieranie nie powoduje zwiększonego obciążenia osób badanych, ani wydłużenia czasu trwania badania.
Użycie danych procesowych do poprawy jakości danych ankietowych ograniczało się do tej pory jedynie do wykorzystania informacji o czasie odpowiadania na pytania (Akrami et al., 2007; Bowling et al., 2021; Ulitzsch et al., 2021) w celu wykrywania niezaangażowanych respondentów. Jednakże, w ankiecie komputerowej możliwe jest zebranie o wiele większej liczby informacji opisujących proces udzielania odpowiedzi na pytania.
Dużą i jak dotąd słabo zbadaną grupę takich danych stanowią te charakteryzujące ruch kursora na ekranie. Dotychczasowe badania nad ich wykorzystaniem wskazują, że mają one pewien potencjał do zwiększenia wykrywalności niezaangażowanych respondentów (Stieger i Reips, 2010; Horwitz et al., 2017, 2019; Fernandez-Fontelo et al., 2020), jednak potrzeba dalszych prac, aby określić, w jaki sposób tworzyć na podstawie takich danych syntetyczne wskaźniki i jaki jest najbardziej efektywny sposób wykorzystywania ich w analizach (np. w modelach pomiarowych).
W czasie wystąpienia zaprezentowane zostaną wskaźniki możliwe do skonstruowania na podstawie ruchów kursora oraz sposób wykorzystania ich do wykrywania stylów odpowiedzi (response styles) w ankietach internetowych. Użyte zostaną w tym celu dane z panelu badawczego obejmujące 2246 respondentów. Dane pochodzą z eksperymentu, gdzie manipulacji podlegała długość i forma skali odpowiedzi pytania. Następnie przedstawione zostaną wyniki analiz, w których zweryfikowano, czy poszczególne wskaźniki opisujące sposób poruszania kursorem są uwarunkowane z jednej strony formatem i długością skali odpowiedzi, a z drugiej poziomem funkcjonowania poznawczego, zmierzonego za pomocą internetowego testu inteligencji Pathfinder (Malanchini et al., 2021).
Użycie paradanych komputerowych do poprawienia jakości danych ankietowych
Written by ptsadmin
Grupa tematyczna: G37
Metody ilościowe: nowe wyzwania i nowe techniki badań socjologicznych
Słowa kluczowe: paradane, ankiety, style odpowiedzi, długość skali odpowiedzi
Wyłożony
Prelegent: Marek Muszyński
Współautorzy referatu: Artur Pokropek, Tomasz Żółtak