Przedmiotem naszej analizy jest postępująca na Zachodzie (aczkolwiek proces ten ma miejsce na całym świecie) społeczna i kulturowa legitymizacja zjawiska kryptoaktywów, czyli rozwiązań opartych o technologię blockchain, których celem jest transfer określonych wartości finansowych pomiędzy użytkownikami. W wystąpieniu stawiamy tezę, że kryptoaktywa automatyzując zaufanie, tworzą nowy rodzaj instytucji społecznej, która posiada pewne cechy znanych do tej pory form bezgotówkowych. Przyjmujemy założenie, że kryptoaktywa są następnym etapem procesu cyfryzacji płatności, który z dużym prawdopodobieństwem zdeterminuje dalszy kierunek rozwoju kapitalizmu. Kryptoaktywa są przy tym zjawiskiem wpływającym na instytucje sektora finansów i gospodarki w sposób bardziej rewolucyjny niż ewolucyjny. Zatem w dłuższej perspektywie czasowej powstaje nowa instytucja, która zmienia stosunek całych grup społecznych do tradycyjnych finansowych instytucji publicznych, potencjalnie ograniczając ich znaczenie w gospodarce i kulturze.
Celem wystąpienia jest przedstawienie głównych praktyk instytucjonalnych legitymizujących i stabilizujących obrót kryptoaktywami. W analizie odwołamy się do koncepcji pracy instytucjonalnej (institutional work) T. Lawrence’a i R. Suddaby (2006). Na jej podstawie chcemy przeanalizować dające się zaobserwować przykłady działań głównych aktorów rynków finansowych takich jak banki centralne, banki inwestycyjne, fundusze inwestycyjne, międzynarodowe firmy konsultingowe oraz globalne kancelarie prawnicze. Przedstawimy narracje i działania, które mają charakter creating institutional work, a więc takie, które tworzą warunki brzegowe dla rosnącego społecznego przyzwolenia na obrót kryptoaktywami. W szczególności chcemy skupić się na działaniach mobilizujących społeczne i polityczne poparcie (rzecznictwo), definiujących układy normatywne między aktorami w sposób, który standaryzuje automatyzację zaufania, a także działaniach ułatwiających dostosowanie kryptoaktywów do znanych praktyk (imitacja).
Zaangażowanie dużych podmiotów globalnych i rynków finansowych w obrót nowymi formami jest dowodem postępującej zmiany społecznego nastawienia względem kryptoaktywów. Jest to również wskaźnik bardzo szybkiego przejścia od działań oddolnych, realizowanych gdzieś na marginesie społeczeństwa (np. w podziemiu hakerskim) do rdzenia światowego systemu kapitalistycznego. Na obecnym etapie kluczową zmianę w tempie dalszej legitymizacji nowych form obrotu pozagotówkowego odegrają właśnie działania banków centralnych oraz powstanie rozwiązań technologicznych pozwalających na łatwiejsze korzystanie z kryptowalut w e-handlu. W naszym wystąpieniu zwrócimy również uwagę na presję oddolną, tj. idącą od strony zwykłych konsumentów i ich nastawienia względem adopcji kryptoaktywów.