Badania socjologiczne nad pozasądowymi i sądowymi procedurami rozwiązywania sporów mają w Polsce długą tradycję. Jacek Kurczewski, opisując charakterystyczne dla społeczeństwa polskiego lat siedemdziesiątych wzory reakcji na konflikty, posłużył się terminem „kultura kompromisu”, zwracając uwagę na dużą elastyczność w doborze środków pomocowych, a zarazem wyraźne dążenie zwaśnionych stron do uzyskania obopólnej zgody i satysfakcji (Kurczewski 1982). Podobne tendencje ujawniły badania zrealizowane 40 lat później (Fuszara, Kurczewski 2017); obecnie jednak Polacy w większym stopniu oczekują, że rozwiązywaniem ich sporów będą zajmować się instytucje urzędowe, wyposażone we władzę narzucania stronom określonych rozstrzygnięć. Jednocześnie, od lat 1990. rozwijają się w Polsce rozmaite alternatywne formy rozwiązywania sporów (ADR), znacząco poszerzając i różnicując „ofertę” wsparcia dla osób uwikłanych w konflikty. Instytucjonalizacja mediacji w Polsce, rozpoczęta wraz z uchwaleniem ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych (1991), wprowadziła na scenę publiczną nowe podmioty ADR oraz zmieniła zakres uprawnień i zadań instytucji tradycyjnie posiadających monopol na rozstrzyganie sporów. Mediacje wzmocniły artykulację i reprezentację interesów różnych grup społecznych, wymusiły także zmiany w dotychczasowych strategiach działania podmiotów publicznych i niepublicznych, wzmacniając pozycję jednostki w procesie dochodzenia swoich praw. Analizy pokazują jednak, że potencjał mediacji nie jest w Polsce wykorzystany. Dlaczego tak się dzieje? W ramach naszej prezentacji przedstawimy wyniki badań dotyczących działalności podmiotów publicznych i niepublicznych prowadzących mediacje: sądów, organizacji pozarządowych prowadzących mediacji oraz instytucji samorządowych świadczących różnego rodzaju usługi „pomocowe” (w tym mediacje). Pozwalają one odtworzyć praktykę współczesnej „kultury kompromisu” oraz zdiagnozować problemy i bariery mające wpływ na rozwój tej formy rozwiązywania sporów w Polsce.