Przedmiotem mojego wystąpienia jest omówienie wyników badań prowadzonych w latach 1996, 2007, 2009, 2020 i 2022 na próbie ogólnopolskiej oraz wśród studentów MISH i MISMaP UW w 2009 roku oraz wśród studentów MISH, MISMaP i Kolegium Artes Liberales UW w 2019 roku.
Badania dotyczące stosunku do prawa są częścią prowadzonych przez mnie od lat badań dynamicznych poświęconych problemowi przemian mentalności społeczeństwa polskiego w procesie demokratyzacji.
Pierwsze z tych badań zostało przeprowadzone na przełomie lat 1995 i 1996 w siedmiu państwach: w Stanach Zjednoczonych, we Francji, Hiszpanii, na Węgrzech, w Polsce, Bułgarii i w Rosji. Badania były przeprowadzone w ramach międzynarodowego projektu badawczego finansowanego przez National Science Foundation . W lutym 2007 roku i w lutym 2009 roku powtórzyłam interesującą mnie część badań na próbie ogólnopolskiej. Kolejne badania obejmujące problem stosunku do prawa przeprowadziłam w 2020 oraz w 2022 roku. Badania, podobnie jak poprzednio przeprowadzone były przez CBOS, aby w maksymalnym stopniu zagwarantować porównywalność otrzymanych w 1996 wyników. Badania przeprowadzone w 2009 roku uzupełnione zostały o badania przeprowadzone na próbie kontrolnej, a mianowicie badaniami objęto studentów Międzywydziałowych Indywidualnych Studiów Humanistycznych i Międzywydziałowych Indywidualnych Studiów Matematyczno-Przyrodniczych Uniwersytetu Warszawskiego. W 2019 roku, a więc po upływie dziesięciu lat, ponownie przeprowadziłam badania wśród studentów MISH, MISMaP oraz ponadto w Kolegium Artes Liberales Uniwersytetu Warszawskiego.
Problem stosunku do prawa omawiam w kontekście problemu dogmatyzmu, liberalizmu światopoglądowego oraz konformizmu.