Celem referatu jest określenie warunków reprodukcji elity na szczeblu gminnej egzekutywy w Polsce w okresie wyborów bezpośrednich tego organu. Ekstensywna literatura w zakresie wyjaśnień dynamiki odtwarzania władzy na podstawowym szczeblu samorządu terytorialnego wskazuje na cztery kierunki poszukiwań: 1)renta z posiadania władzy (efekt inkumbenta); 2)wpływ cech osobniczych i politycznych kandydatów oraz cech gmin będących w orbicie oddziaływania rządzących jak i cech przypisanych; 3)tworzenie cyklu wydatkowego i dochodowego i 4)działania pozaprawne i na granicy prawa wdrażane przez rządzących w celu utrzymania władzy. Zaprezentowane zostaną wybrane główne i poboczne wnioski z tych grup czynników odkryte w ramach badań podstawowych NCN (2014/13/D/HS5/02010) i badań stosowanych NCBiR (Tango ścieżka A: TANGO-IV-A/0048/2019). Charakterystyka obejmie tak zagadnienia w ramach tej problematyki powszechniejsze, jak przewaga inkumbenta w różnych uwarunkowaniach; problemy poruszane rzadko, jak czynniki decydujące o re-kandydowaniu rządzących i pretendentów oraz problemy specyficzne dla rodzimych uwarunkowań wyborczych, jak głosowanie przyjacielsko-sąsiedzkie w perspektywie kandydatów niezamieszkałych w gminach, w których kandydują.