Choroba psychiczna, zwłaszcza tak poważna jak schizofrenia, może mieć wpływ na wiele aspektów życia – zarówno osoby nią dotkniętej jak i jej bliskich. Wystąpienie choroby psychicznej potrafi naruszyć (przynajmniej na jakiś czas) nawet najbardziej stabilny system rodzinny. W obliczu choroby psychicznej bliscy stają przed szeregiem wyzwań, z których najistotniejsze wydają się te polegające po pierwsze na udzieleniu choremu niezbędnej pomocy, po drugie na możliwie szybkim przywróceniu zachwianej równowagi i zapewnieniu normalnego funkcjonowania swojej rodzinie.
Jakie konsekwencje dla rodziny niesie za sobą choroba psychiczna? Który jej moment jest najtrudniejszy? Jakim obciążeniom poddawani są bliscy chorego? Jaka jest rola członków rodziny w procesie zdrowienia? W jaki sposób bliscy mogą pomóc choremu? W czym powinna przejawiać się ich troska?
Odpowiedzi m.in. na te pytania miały dać badania własne autora zrealizowane wśród: a) osób chorujących na schizofrenię, b) członków rodzin osób chorujących na schizofrenię, c) specjalistów towarzyszących chorym w procesie zdrowienia (razem 90 wywiadów). Miały one na celu dokonania socjologicznej analizy wzajemnego wpływu w triadzie: chory-rodzina-środowisko społeczne. Dodatkowe źródło analiz stanowią doświadczenia praktyczne autora z pracy w instytucjach psychiatrycznych i organizacjach pozarządowych, gdzie ma okazje prowadzić działania edukacyjne i terapeutyczne, zarówno dla osób chorujących psychicznie jak i ich rodzin.
Referat poświęcony jest trzem zasadniczym kontekstom troski, z jaką mamy do czynienia w przypadku towarzyszenia chorującemu psychicznie (dorosłemu) dziecku. Po pierwsze troska o chorego, mająca na celu zapewnienie mu niezbędnego wsparcia i doprowadzenie do poprawy stanu zdrowia. Po drugie troska o innych członków rodziny (np. zdrowe rodzeństwo), której celem jest zapewnienie im bezpieczeństwa oraz minimalizowanie negatywnych konsekwencji wynikających z choroby ich siostry czy brata. Po trzecie troska o samych siebie, która często, niesłusznie, schodzi na dalszy plan. Obciążenia emocjonalne, fizyczne, materialne i wszelkie inne (nazywane w literaturze „brzemieniem rodziny”), wynikające z opieki nad osobą chorującą psychicznie, bywają tak duże, że mogą powodować określone skutki także dla najbliższych chorego. Troska o chorego powinna być zatem poprzedzona troską o innych członków systemu rodzinnego oraz troską o samego siebie. Doświadczenia praktyczne pokazują, że tylko wówczas możliwe jest realne i skuteczne wspieranie osoby chorej w trudnym i często wieloletnim procesie zdrowienia.