Wspólnota uczonych, obok przedsiębiorstwa kapitalistycznego, jest zespołem działającym w kluczowym obszarze nowoczesności: nauce. Zjawisko wspólnoty naukowej ma swoją historię społeczną i historię jego konceptualizacji. Pierwsza to przemiany świata nauki (od małej nauki do wielkiej nauki, od kilkuosobowych kręgów do globalnych sieci współpracy). Druga to zmiany w nauce o nauce i sposobach teoretycznego ujęcia wspólnot naukowych. O ile początkowo socjologowie kładli nacisk w badaniach i teoretycznym ujęciu na wzory cyrkulacji idei (République des Lettres) i zespół norm konstytutywnych dla wspólnot naukowych (uniwersalizm, komunizm itd), to teraz częściej demistyfikuje się te wspólnoty jako zespoły budujące przewagę w sieciach dystrybucji władzy i kapitału finansowego, akademickie plemiona strzegące swoich terytoriów czy archaiczne wspólnoty powstałe wokół świętości (projektów moralnych) mimo zsekularyzowanej retoryki. W swojej prezentacji ukażę sposoby problematyzowania wspólnotowości w nauce, odwołując się do kilku pojęć, m.in. kolektywu myślowego (Fleck), wspólnot naukowych (Kuhn), grup teorii (Mullins), niewidzialnych koledży (Crane), kręgów współpracy (Farrell), wspólnot praktyki (Wenger), plemion (Becher i Trowler), sieci i miejsc realizacji rytuałów interakcyjnych (Collins). Badanie historii wspólnot naukowych i ich konceptualizacji będzie tylko szczególnym przypadkiem, na podstawie którego można wnioskować o historii wspólnotowości w ogóle – od początku nowożytności do teraz.