W referacie rozważę założenia i zasady etyki społecznej przedstawione przez Z. Balickiego w jego rozprawie z 1902 r. „Egoizm narodowy wobec etyki”. Praca ta powstała w całkowicie odmiennym kontekście historycznym zasługuje na uwagę, gdyż kategorie analityczne jakimi posługuje się Z. Balicki (altruizm – egoizm, altruizm indywidualistyczny – altruizm społeczny, etyka ideałów – etyka idei itp.) pozwalają rozpatrywać problemy teoretyczne, które ciągle zachowują aktualność. Istotny problem dotyczy sposobu interpretacji tego dzieła – czy jest to wyłącznie propozycja normatywna i program działania w warunkach braku państwa, czy ujęcie odsłaniające faktyczne reguły życia zbiorowego i międzynarodowego. W tym ostatnim ujęciu praca ma charakter demaskatorski i ukazuje dylematy widoczne już w dziełach N. Machiavellego. Warto przyjrzeć się pomijania przez Autora konfrontacji jego projektu z chrześcijańską etyką społeczną. Balicki, co może zaskakiwać, uznaje konieczność respektowania zasad obowiązujących we wspólnotach ponadnarodowych (takich jak obecna Unia Europejska). Inny wątek dotyczy podwójnych standardów normatywnych w działaniach wspólnot politycznych. W dobie postmodernizmu pluralizm normatywny wydaje się zyskiwać na znaczeniu, co może prowadzić do uznawania wewnętrznie sprzecznych kryteriów wartościowania. Projekt etyki społecznej Z. Balickiego w opozycji do etyki indywidualistycznej będzie rozpatrywany w świetle współczesnych kontrowersji teoretycznych w socjologii
Dylematy etyki społecznej Z. Balickiego
Written by ptsadmin
Grupa tematyczna: G32
Wspólnotowość, trybalizm, uspołecznienie w socjologii klasycznej. Historia i współczesna recepcja
Słowa kluczowe: Zygmunt Balicki, etyka społeczna, altruizm, egoizm, naród, nacjonalizm, emergencja
Wyłożony
Prelegent: Andrzej Słaboń