Chociaż socjologia pól została stworzona na podstawie badań prowadzonych głównie we Francji, może być wykorzystana w badaniach nad innymi społeczeństwami w innych kontekstach narodowych. W wielu pracach podkreślano wkład narzędzi socjologii Pierre’a Bourdieu w badanie społeczeństwa polskiego.
Zachęcając do identyfikacji aktorów społecznych zaangażowanych w walkę o władzę w obrębie danego pola oraz sposobu, w jaki ich relacje społeczne wpływają na tę walkę o władzę i jej efekty, socjologia pól zachęca do ponownego zarysowania obiektów badań. Rozumienie polityki historycznej w Polsce jako produktu walki o władzę toczącej się na przecięciu kilku pól (zwłaszcza pola naukowego, politycznego i biurokratycznego) i angażującej aktorów dysponujących zróżnicowanymi zasobami w tych różnych polach pozwala nam odejść od dotychczasowych prac na ten temat. Chodzi zwłaszcza o to, by zdystansować literaturę z zakresu studiów nad pamięcią, która zajmuje się przede wszystkim reprezentacjami i dyskursami, i umieścić badania nad polityką historyczną w ramach socjologii polityki publicznej i socjologii intelektualistów. Co więcej, liczne prace historyków historiografii poświęcone Polsce Ludowej, wskazując na podziały w obrębie dyscypliny jako czynnik wyjaśniający zróżnicowane postawy historyków wobec polityki historycznej, nie oferują systematycznego studium tych podziałów. Zminimalizowano elementy wyjaśniające odnoszące się do gier i zmagań na polu naukowym, takie jak nierówny podział zasobów, różnice pokoleniowe czy rywalizacja między szkołami myślenia.
Relacje między polem historycznym a polem politycznym i biurokratycznym można rozpatrywać na dwóch poziomach. Na poziomie polityki historycznej prowadzonej przez władze publiczne – poprzez oficjalne zastosowania przeszłości i sposób, w jaki historycy się do nich dostosowują; oraz na poziomie produkcji historiograficznej – poprzez gry i walki między samymi historykami, które odnoszą się do konkurencji charakterystycznej dla pola naukowego i do logiki intelektualnego zaangażowania.
Połączenie tych dwóch poziomów analizy pozwala pokazać, że struktura relacji między polem biurokratycznym a polem naukowym jest częściowo zdeterminowana przez działanie efektywnych aktorów, w tym przypadku historyków, którzy wspierają politykę historyczną. Patrząc ze stosunkowo długiej perspektywy społeczno-historycznej, struktura relacji między tymi polami ujawnia pewną formę ciągłości, z istnieniem bieguna produkcji historii oficjalnej, ale także niezwykłe ewolucje: w kilku momentach w okresie Polski Ludowej historycy najbardziej zaopatrzeni w kapitał naukowy byli w stanie zachować pewną formę autonomii produkcji historiograficznej, w obliczu nakazów władzy. W niniejszym referacie skupiam się na trzech konfiguracjach, które są istotne z punktu widzenia relacji między historykami a władzą w Polsce Ludowej: stalinizacji, de-stalinizacji i opozycji demokratycznej.