Internetowe tabloidy kojarzą się zazwyczaj z uproszczonymi, skandalizującymi treściami dotyczącymi gwiazdek show-biznesu. Jednak wybory w Polsce w 2015 roku, które doprowadziły do prawicowego przełomu na polskiej scenie politycznej utrzymującego się po dziś dzień, pokazują, że te „niepoważne” media, w szczególności portal Pudelek, okazały się być wyjątkowo wyczulone na emocje społeczne – a to w przeciwieństwie do większości sondaży politycznych oraz ekspertyz.
Jak to się stało, że Pudelek, to plotkarskie medium, a także komentarze internetowe publikowane w nim przez anonimowych komentatorów, wskazywały sympatie polityczne – oraz, jak się okazało, wyniki wyborów – trafniej niż eksperci i sondaże? W mojej pracy staram się pokazać, jak wygląda tabloidyzacja wiadomości politycznych na Pudelku, jednym z czołowych polskich portali plotkarskich o zasięgu ok. 5 milionów unikalnych odwiedzających miesięcznie, czyli kilkakrotnie więcej niż jakiekolwiek polskie media informacyjne, wyłączając główne witryny czołowych portali internetowych.
W pracy tej skupiam się na analizie produkcji wiadomości politycznych na Pudelku (za inspiracje służą tu badania Rodneya Bensona i Daniela Dayana). W badaniu opieram się na pogłębionych wywiady, które przeprowadziłam z autor(k)ami i redaktor(k)ami Pudelka, pytając o sposób pracy redakcji, wybory tematów i ideowe bądź ideologiczne sympatie, a także na analizie artykułów i najpopularniejszych komentarzy w kampanii prezydenckiej i parlamentarnej 2015 roku (za pomocą MAXQDA). Analiza artykułów wskazuje główne tematy, ich wzajemne powiązania oraz emocjonalny stosunek do nich autorów/ek i komentatorów/ek. Z kolei z wywiadów wyłania się obraz tego, jak w internetowych redakcjach, które publikują niemal dwadzieścia cztery godziny na dobę, a ich sukces jest uzależniony od kliknięć odbiorców/czyń, podejmowane są decyzje redakcyjne dotyczące treści i ich emocjonalnej wymowy; jak dziennikarze radzą sobie z zachowaniem poczucia profesjonalizmu w pracy dla sensacyjnego medium; jak pryncypia dziennikarskie coraz silniej kierują ku ujawnianiu tajemnic możnych (w miejsce np. relacjonowania spraw istotnych z punktu widzenia danej społeczności); i jak te codzienne decyzje redakcyjne kształtują to, co czytelnicy widzą, a co za tym idzie, co wiedzą o świecie.
Tworzenie wiadomości w tabloidach online obejmuje takie funkcje, jak:
– styl tabloidu online: nagłówek kontra treść; zderzenie reportażu dziennikarskiego z wyborami redakcyjnymi;
– profesjonalizm dziennikarski: co czyni dziennikarza i medium profesjonalnym; role zawodowe pełnione przez dziennikarzy; jak dziennikarze negocjują rygor zawodowy z rezultatem w stylu tabloidowym,
– cele tabloidów internetowych: ujawnianie sekretów (możnych), reaktywne wiadomości (w połączeniu z komentarzami czytelników) i dostarczanie odbiorcom rozrywki
Analiza procesu tworzenia wiadomości politycznych w internetowym tabloidach w istotny sposób przekłada się na lepsze rozumienie produkcji wiadomości online jako takich, szczególnie biorąc pod uwagę ogólny trend „tabloidyzacji” informacji, gdzie nietabloidowe media walczą z brukowcami o uwagę czytelników.
Jednocześnie jednak ten upraszczający styl tabloidu internetowego okazuje się być paradoksalnie włączający (inkluzywny), ponieważ oferuje swoim odbiorcom/czyniom dodatkową platformę, swoiste rozszerzenie sfery publicznej (vide: Jürgen Habermas, Chantal Mouffe, Zizi Papacharissi), do dzielenia się swoimi własnymi wartościami – zarówno oburzeniem, jak i pragnieniami – dotyczącymi tego, jak powinna wyglądać polityka i, szerzej, jak powinna wyglądać nasza kultura polityczna.