Do tej pory problem relacji pomiędzy samorządami tworzącymi miejskie obszary funkcjonalne nie był szeroko poruszany w literaturze socjologicznej. Autorzy jako podstawy teoretyczne swoich rozważań przyjęli dwie teorie. W ramach pierwszej z nich, teorii biegunów wzrostu, przyjęli założenie, że silny ośrodek miejski oddziałuje pozytywnie na otoczenie, w wyniku czego zachodzi dyfuzja procesów rozwojowych. Podstawowym założeniem, przyjętym przez autorów jest stwierdzenie, że Rzeszów jest biegunem wzrostu pozytywnie oddziałującym na otoczenie oraz że ten pozytywny wpływ powinien być dostrzegany przez samorządowców z sąsiednich gmin. Drugą zastosowaną do rozważań teorią, opozycyjną wobec teorii biegunów wzrostu, jest teoria rdzenia i peryferii, w ramach której podkreśla się rolę rdzenia jako dominującego nad otoczeniem przez to ograniczającego możliwości zharmonizowanego rozwoju peryferii. Procesy dominacji rdzenia nad peryferiami generują z kolei konflikty pomiędzy rdzeniem a peryferiami, gdyż z perspektywy peryferii procesy dominacji rdzenia są postrzegane jako zagrożenie dla rozwoju. Chociaż wyjściowo obie zastosowane teorie są teoriami ekonomicznymi odnoszącymi się do rozwoju regionalnego, to autorzy uznają je jako inspirujące również na potrzeby prowadzenia analiz w aspekcie socjologicznym. Autorzy żywią przekonanie, że rozważania w aspekcie socjologicznym stanowią twórcze rozwinięcie teorii biegunów wzrostu oraz rdzenia i peryferii, a zarazem mogą stanowić wkład w weryfikację trafności i użyteczności tych teorii, przyjmując szerszą perspektywę rozwoju regionalnego niż tylko sprowadzającego się do aspektów gospodarczych. Szczególna uwaga zostanie poświęcona analizie perspektywy samorządowców jako głównych aktorów kreujących politykę rozwoju, przy założeniu że procesy komunikacji i relacje społeczne pomiędzy samorządowcami stanowią jeden z kluczowych endogenicznych czynników mogących stanowić barierę rozwojową lub stymulator rozwoju w zależności od tego, czy relacje te zorientowane są na konkurencję czy na współpracę. Chociaż zakresem analiz zostanie objęty tylko jeden miejski obszar funkcjonalny na zasadzie studium przypadku, to sposób przeprowadzenia tych analiz w kontekście weryfikacji teorii biegunów wzrostu oraz rdzenia i peryferii pozwoli uzyskać perspektywę użyteczną w kontekście zrozumienia relacji zachodzących wewnątrz miejskich obszarów funkcjonalnych.