Struktura i aktywność wiejskich organizacji pozarządowych od zawsze wyraźnie odróżniały się od tych w mieście. Ich zasadniczą cechą było i jest funkcjonowanie (i radzenie sobie) z peryferyjną pozycją wsi w polskim społeczeństwie, która silnie uformowała kształt obywatelskości na terenach wiejskich. Specyficzny rodzaj kapitału społecznego je otaczający, klientelizm, municypalizacja i kolonizacja zrzeszeń, utrwalona niechęć do zrzeszania się i aktywności społeczników, a z drugiej strony niesłychana odporność na niekorzystne zmiany w ich otoczeniu i trwałość oparta na wiejskich tradycjach zrzeszania się kreślą ciekawe pytania o kondycję wiejskiego Trzeciego Sektora w obliczu kolejnego wielkiego wyzwania, jakim jest pandemia COVID-19. Referat prezentuje wyniki ogólnopolskiego badania zrealizowanego na próbie ponad 1200 wiejskich organizacji pozarządowych, gdzie – prócz wielu wątków – poruszana była kwestia adaptacji wiejskiego Trzeciego Sektora do wyzwań wynikłych z pandemii. W referacie omówione zostaną również zaobserwowane w badaniu najnowsze trendy w strukturze i dynamice wiejskich zrzeszeń.