Maria Theiss

Wsparcie państwa opiekuńczego a indywidualne poczucie sprawczości politycznej. Perspektywa polityki społecznej

Poczucie sprawczości politycznej rozumiane jest jako przekonanie osób, że ludzie tacy jak oni mają coś do powiedzenia w polityce oraz, że państwo stara się odpowiadać na ich potrzeby. Istniejące badania wskazują na związki tak pojętego poczucia sprawczości politycznej z wiedzą polityczną i statusem społeczno-ekonomicznym osób. Nurt badań na ten temat jest jednak odseparowany od badań na temat efektów korzystania ze świadczeń i usług polityki społecznej. Wiemy z niego, że świadczenia i usługi przez tzw. efekt zasobów oraz tzw. efekt interpretatywny oddziałują na poczucie sprawczości politycznej osób. Kształtują one także rozumienie odbiorców polityki społecznej tego co znaczy być obywatelką lub obywatelem danego kraju, a w efekcie – oddziałują także na aktywność polityczną. Efekt interpretatywny jest przy tym silnie osadzony w dominujących dyskursach na temat kto na jakich zasadach „zasługuje” na pomoc państwa.

Prezentowany referat jest próbą połączenia obu wspomnianych nurtów badań i służyć ma dostarczeniu pogłębionej odpowiedzi na pytania o to jak współcześnie w Polsce korzystanie ze świadczeń i usług państwa opiekuńczego powiązane jest ze sprawczością polityczną osób. W szczególności, rozwijając hipotezę o życiu „w czasach niepewności”, referat koncentruje się na zmianach w poziomie i charakterze poczucia sprawczości politycznej w ostatnich latach w Polsce oraz na próbie dokładniejszego zrozumienia czy i jak działają w Polsce wspominane efekty oparte na zasobach i przekazie symbolicznym świadczeń i usług państwa opiekuńczego. Dostarczeniu odpowiedzi na te pytania badawcze służyć będzie analiza danych sondażowych oraz indywidualnych pogłębionych wywiadów z osobami korzystającymi ze świadczeń i usług polityki społecznej w Polsce.