Grażyna Woroniecka

Schyłek dyscyplin: zmagania w polu czy o pole socjologii?

W referacie przedstawię próbę analizy aktualnej sytuacji socjologii w kontekście cech dystynktywnych dyscypliny, porównując cztery plany jej funkcjonowania: plan edukacyjny, plan badawczy, plan awansów zawodowych oraz plan administracyjno-prawny. W planie edukacyjnym zaprezentuję skutki procesu bolońskiego oraz rywalizacji o oferty edukacyjne między uniwersytetami i wydziałami (przywołam badania socjologów z UMK w Toruniu). W planie badawczym skupię się na koncepcji episteme klasycystycznej (Foucault), z której wyłoniły się dyscypliny (taxonomia) oraz późnomodernistycznym horyzoncie „wypływania” nauk z ram Akademii i dyscyplin. W planie awansów zawodowych zilustruję starania środowiska o uprawomocnienie prac inter- i transdyscyplinarnych wraz z towarzyszącymi temu ambiwalencjami. I na koniec, w planie administracyjno-prawnym, zaproponuję interpretację zapisu ustawowego mówiącego o możliwości uzyskania doktoratu z dziedziny nauki, a nie z dyscypliny naukowej. Materiał badawczy, na którym opieram przedstawiane wnioski, pochodzi z dwóch źródeł: z kilkunastoletnich studiów etnometodologiczno-hermeneutycznych nad recenzjami prac doktorskich i habilitacyjnych oraz z 22 lat doświadczeń jako członkini Rady Naukowej nadającej stopnie naukowe, komisji powoływanych w tym celu, a także (od grudnia 2021) z praktyki i dyskusji w Radzie Dziedzin UW. Ramą dla całej analizy jest koncepcja pola naukowego Pierre’a Bourdieu, w którym lokuję omawiane procesy.